گلوکومتر یا تست قند خون
نام انگلیسی: glucometer یا Glucose meterشرح خلاصه دستگاه:
جهت اندازه گیری میزان گلوکوز یا بهتر است بگویم تخمین میزان گلوکوز خون بصورت بسیار سریع بکار می رود. این دستگاه جهت انجام سریع آزمایش گلوکز خون در بالین بیمار بوجود آماده است و به مرور با داشتن قابلیت اعتماد زیاد در کنار روش های آزمایشگاهی بکار گرفته می شوند در مراکز درمانی. انواع مدل: Invasive Noninvasive از سرم خون در آزمایشگاه (بیوشیمی)ساختار دستگاه:
سنسورها يا نوارهايي که برای تشخیص گلوکز در دستگاه گلوکومتر استفاده می شود بطور عمده حاوی آنزیم گلوکز اکسیداز و فری سیانید پتاسیم،هپارین و الکترود می باشند.اساس کار(نحوه عملکرد):
نگامی که قطره خون را روی سنسور می گذاریم ملکول گلوکز موجود در قطره خون توسط گلوکز اکسیداز و اکسیژن موجود در خون اکسید شده و به گلوکونیک اسید تبدیل می شود و باعث احیاء شدن فری سیانید پتاسیم به فرو سیانید پتاسیم می شود یعنی باعث تبدیل آهن فریک (+Fe3) به آهن فرو (+Fe2)می شود.سپس فرو سیانید ایجاد شده توسط الکترود اکسید شده و مجدداً به فری سیانید تبدیل می شود این واکنش به اندازه ملکول های گلوکز موجود در قطره خون تکرار می شود و هر بار که آهن فرو به آهن فریک اکسید می شود یک الکترون آزاد شده و سیگنال ایجاد می کند و مجموع این سیگنالها توسط دستگاه به عدد تبدیل می شود و در صفحه نمایش به صورت mg/dl نشان داده می شود . هر چه مقدار گلوکز در خون بیشتر باشد سیگنالهای ایجاد شده بیشتر است و دستگاه عدد بیشتری را نشان می دهد.خروجی دستگاه :
دستگاه سطح قند خون را در واحد mg / dl و mmol / l نشان می دهد . اما این واکنش محدود است چون اکثر دستگاهها تا حد معینی می توانند مقدار گلوکز را تشخیص دهند(مثلا تا mg/dl 400).یکی از علتهای آن وابسته بودن واکنش به اکسیژن خون می باشد.چون مقدار اکسیژن خون محدود است ،هنگامی که مقدار گلوکز خیلی زیاد باشد (تقریبا بیشتر ازmg/dl 400) اکسیژن کافی برای اکسید کردن تمام ملکولهای گلوکز وجود نخواهد داشت و به مرور از فعالیت آنزیم گلوکز اکسیداز کاسته می شود و نمی تواند گلوکز را اکسید کند علت دیگر اشباع آنزیم گلوکز اکسیداز در مقادیر بسیار زیاد گلوکز است. در اینحالت دستگاه کلمه High یا H را نشان خواهد داد. نحوه انجام کنترل کیفی و کالیبراسیون: معمولا محلول قندی رنگی (محلول کنترل) آماده توسط شرکت برای دستگاه تولید و جهت تست مورد استفاده قرار می گیرد.ملاحظات :
نکات مهم در خرید ۱- دقت دستگاه تست قند خون ۲- قیمت نوار تست قند خون و در دسترس بودن آن ۳- قیمت دستگاه تست قند ۴- سرعت انجام آزمایش توسط دستگاه ( دستگاههای امروزی سرعتهای مشابهی دارند) ۵- امکان ذخیره نتایج آزمایشها در حافطه دستگاه و ار سال آنها به کامپیوتر ۶- . بعضی از گلوکومترها امکان خون گیری از مکانهایی غیر از نوک انگشتان را می دهند. برخی از مدل های جدید دارای تایم خودکار ، کدهای خطا و سیگنال ها ، یا بارکد خوان برای کمک به کالیبراسیون هستند. ۷- رنج کاری دستگاه